Tussen de motor van een handgeschakelde auto en de versnellingsbak zit een koppeling. Zonder deze koppeling zou je niet zomaar kunnen optrekken, schakelen en stoppen. Maar hoe werkt de koppeling van een auto precies?
De onderdelen van de koppeling van een auto
De moderne koppeling bestaat uit vijf hoofdcomponenten:
- Het vliegwiel
- Het huis van de koppeling (met daarin de diafragmaveer, de drukplaat en de behuizing)
- De koppelingsplaat
- Druklager
- Koppelingsvork of hendel
Dit doet de koppeling van een auto
Het doel van een koppeling is helder: het brengt het motorvermogen over op de versnellingsbak, en maakt het mogelijk de transmissie te onderbreken terwijl een versnelling wordt gekozen om weg te rijden vanuit een stilstaande positie, of wanneer van versnelling wordt veranderd terwijl de auto rijdt. In een auto met handgeschakelde versnellingsbak regelt de koppeling de verbinding tussen de as die uit de motor komt en de assen die de wielen aandrijven. De koppeling is een essentieel onderdeel van de werking van de auto, aangezien de motor voortdurend kracht genereert en onderdelen heeft die voortdurend draaien, maar de wielen niet steeds ronddraaien. Dankzij de koppeling kunnen we stilstaan met een draaiende motor.
Dit gebeurt er in de koppeling van een auto
Om de auto in staat te stellen zowel van snelheid te veranderen als volledig tot stilstand te komen zonder de motor af te zetten, moet de verbinding tussen de wielen en de motor tijdelijk worden verbroken. In een handgeschakelde auto doet de bestuurder dit door de koppeling in te trappen. Er zijn twee hoofdonderdelen van de koppeling: de koppelingsplaat en het vliegwiel. Als uw voet niet op het koppelingspedaal drukt, zijn er een stel veren die een drukplaat tegen de koppelingsplaat gedrukt houden.
De druk van de veren duwt de koppelingsplaat ook tegen het vliegwiel. Dit is de verbinding tussen de motor en de as die de wielen aandrijft, die ervoor zorgt dat de twee tegelijk draaien. Wanneer uw voet op het koppelingspedaal drukt, drukt u op een koppelingsvork, die hierdoor de drukplaat van de koppelingsplaat wegtrekt. Dit verbreekt de verbinding tussen de draaiende motor en de wielen, wat betekent dat de wielen blijven draaien, maar op hun eigen momentum, niet door de kracht van de motor.
Dit maakt het mogelijk de wielen los te koppelen van de motor om te schakelen, waardoor bestuurders een grote mate van controle hebben over de snelheid van hun auto.
Wat is een koppelingsplaat?
De koppelingsplaat is het aandrijvende deel van de koppeling en wordt ingeklemd tussen het vliegwiel en de drukplaat. De drukplaat is een belangrijk onderdeel van het koppelingssysteem van uw handgeschakelde auto. Het is een zware metalen plaat die wordt bediend door veren en een hefboom. Deze is via de spieën op de koppelingsas gemonteerd. Wanneer hij wordt vastgegrepen, draait de koppelingsas en wordt het vermogen via de koppeling van de motor op de versnellingsbak overgebracht.
Een drukplaat bestaat uit twee sets van voeringsmateriaal of frictiemateriaal, gemonteerd op stalen torsieveren. Deze zorgen ervoor dat abrupt koppelen, ontkoppelen en aandrijven geleidelijker (zonder schokken) gaat.
Wanneer de koppeling wordt ingedrukt, wordt de druk op de drukplaat verlicht. De koppelingsplaat komt vrij te draaien en de vaste verbinding tussen motor en versnellingsbak is onderbroken. Dit is het ontkoppelen om te kunnen schakelen.
Een koppelingsplaat is aan slijtage onderhevig. Wanneer deze versleten is (en aan vervanging toe), krijgt de auto één (of meer) van de volgende symptomen:
- De motor maakt toeren, maar de auto versnelt langzaam
- De auto gaat niet goed in de versnelling (of achteruit)
- Geluiden bij het schakelen
- Koppelingspedaal trilt bij het schakelen
Wat is een koppelingscilinder?
Een koppelingscilinder bevindt zich alleen in een hydraulisch koppelingssysteem. De koppeling en de remmen van een auto hebben een beetje hulp nodig om in werking te worden gesteld, gezien de krachten die ze moeten opvangen. Daarom wordt hydraulische druk gecreëerd in de hoofd- en slave-cilinders om de vereiste kracht te leveren. De koppelingslaafcilinders (slave-cilinders) in een auto worden dus gebruikt om de versterking van de krachten van uw voet naar de koppeling en de remmen over te brengen. De koppelingscilinder is het onderdeel dat buiten het koppelingshuis of achter het koppelingspedaal geplaatst is. Dit is de commandocilinder, hier wordt de druk van de vloeistof (meestal remvloeistof) opgebouwd. Deze cilinder is via slangen verbonden met de slave-cilinder. Wanneer u het koppelingspedaal intrapt, stroomt er remvloeistof van de hoofdkoppelingscilinder naar de slave-cilinder, die de druk uitoefent die nodig is om de koppeling in beweging te brengen (of te laten aangrijpen).
Wanneer de hoofdkoppelingscilinder problemen heeft, kan dit problemen veroorzaken bij het schakelen. Dat zorgt ervoor dat de auto minder prettig rijdt en kan zelfs schade aan de versnellingsbak veroorzaken. Meestal zal een koppelingslaafcilinder een paar symptomen geven die de bestuurder te waarschuwen dat er een probleem is opgetreden en dat het tijd is voor onderhoud. Symptomen van slijtage zijn onder andere een zacht (sponzig) gevoel in het koppelingspedaal, weinig of vervuilde remvloeistof of lekkage op de grond.
Wat is een koppelingskabel
Een koppelingskabel is de van staal gevlochten kabel die bij voertuigen met handgeschakelde versnellingsbak wordt aangetroffen en die de koppeling van de versnellingsbak met het koppelingspedaal verbindt. Wanneer het pedaal wordt ingetrapt, trekt de koppelingskabel aan het koppelingsmechanisme om de koppeling te ontkoppelen zodat de transmissie veilig kan worden geschakeld.
Hydraulisch koppelingssysteem
De meeste auto’s gebruiken een frictiekoppeling die ofwel met vloeistof (hydraulisch) of met een kabel wordt bediend.
Wanneer een auto rijdt onder vermogen, wordt de koppeling ingeschakeld. Een drukplaat, vastgeschroefd aan het vliegwiel, oefent door middel van een veer een constante kracht uit op de aangedreven plaat. Oudere auto’s hebben een serie spiraalveren aan de achterzijde van de drukplaat, in plaats van een diafragmaveer.
Sommige auto’s hebben een hydraulisch bediende koppeling. De hydraulische koppeling heeft dezelfde onderdelen als een standaard kabel aangedreven koppeling. Het enige verschil zit in het systeem dat de koppelingsplaten losmaakt. De druk op het koppelingspedaal in de auto activeert een zuiger in een hoofdcilinder, die de druk via een met vloeistof gevulde leiding doorgeeft aan een op het koppelingshuis gemonteerde koppelingsslaafcilinder. De zuiger van de koppelingsslaafcilinder is in dit geval verbonden met de ontkoppelingsarm.
Hoe lang gaat een koppeling mee?
Gemiddeld gaat een koppeling ongeveer 150.000 km tot 250.000 km mee. Als u het grootste deel van de tijd op de snelweg rijdt, is dit minder belastend voor uw koppeling en kan deze langer meegaan. Door het vele stoppen en wegrijden in stadsverkeer slijt een koppeling over het algemeen sneller: de koppeling wordt vaker gebruikt en dat kan de levensduur verkorten.
Er zijn dingen die u kunt doen om de levensduur van uw koppeling te verlengen:
- Gebruik de koppeling niet onnodig – ga niet voor een verkeerslicht staan met de koppeling ingetrapt. Zet de auto in neutraal en trek de handrem aan.
- Laat de koppeling niet opkomen – de koppeling moet tijdens het rijden volledig ingedrukt of volledig losgelaten zijn.
- Geef geen gas voordat de versnelling is ingeschakeld. Zorg er bij het schakelen voor dat de koppeling volledig is losgelaten en de versnelling is ingeschakeld voordat u gas geeft.
- Laat uw auto onderhouden – regelmatig onderhoud zorgt ervoor dat onderdelen langer meegaan.
Zo werkt de koppeling van een auto
Een koppeling is een ingenieus mechanisch deel van de handgeschakelde auto. Het is een essentieel onderdeel om te kunnen schakelen (en dus de snelheid van de auto zelf te kunnen regelen), maar ook om te kunnen stilstaan met een draaiende motor. Zorg dus voor goed onderhoud aan de koppeling. Uiteraard kunnen we u daar bij Oldenburg Bakrevisie mee van dienst zijn!
